Audio tourFietsroute Loakgang rond Oldenzaal

Let op: dit is geen audiotour, maar een fietstour langs veel natuurschoon en cultureel erfgoed, met name markestenen.

Praktische informatie

Deze fietsroute volgt voor een groot deel de in beide richtingen bewegwijzerde route Rondje Oldenzaal (voor het routebordje: zie afbeelding) van Fietsroutenetwerk Twente. Waar deze fietsroute afwijkt van Rondje Oldenzaal, wordt dat onderweg door de app aangegeven d.m.v. route-aanwijzingen. Daarnaast zijn er op enkele punten nog extra uitstapjes bij de route, vooral naar markestenen. Ook dat wordt onderweg aangegeven door de app.

De beschrijving in de app en de route-aanwijzigingen volgen de route in de richting tegen de klok in. Zo is ook de nummering van de items.

De route is 27 km lang en gaat door of langs maar liefst acht natuurgebieden. Van velen, ook die goed bekend zijn in de streek, horen we dat deze route voor hen nog veel nieuws en moois te brengen heeft. Met nieuwe ogen naar je omgeving kijken! En voor wie hier nog niet zo thuis is, valt er natuurlijk helemaal veel te genieten onderweg. Zoveel te zien en te beleven: tijd om op pad te gaan.

Maar voor de liefhebber, en wie is dat niet,  nog wat informatie vooraf.

Loakgang rond Oldenzaal.

Wat is dat loak? Loak betekent grens. Grenzen stellen, hekken om een land of zelfs een muur, nog steeds actueel. Deze route gaat langs een oude grens, die van de Marke Berghuizen.

Marken

Als je buurman 3 kilometer verder op woont, krijg je niet zo gauw ruzie. Maar als je vlak naast elkaar woont, en er hangt een tak wat ver over de schutting, moet soms zelfs de rijdende rechter opdraven. Toen er meer mensen kwamen te wonen, ontstond de behoefte om grenzen te stellen. Zowel in letterlijke zin: dit is van mij, en dat is van jou. Als ook in figuurlijke zin: er kwam behoefte aan regels, aan rechtspraak.

Zo zijn ook de marken ontstaan. De bevolking nam toe en zo  vanaf de 13e eeuw ontstaan marken, uit buurschappen, groepen van naburige boeren. Het wordt nodig om onderlinge afspraken te maken over het gebruik van hout, veen, veld (heidegebieden) en weidegronden. De buurschap wordt een marke. De marke is dus tegelijkertijd een geografische eenheid, als ook een bestuursorgaan. Net zoiets als tegenwoordig gemeentes. Zij het dat marken vooral het buitengebied betreffen.

Markestenen

Natuurlijke landschapselementen (een beek, een grote boom, een heuvel) fungeerden als markeringspunt. Maar vaak werden ook markepalen, markestenen of veldkeien geplaatst om de grenzen aan te geven. Veel van de markstenen zijn verdwenen, maar gelukkig zijn er ook nog flink wat behouden gebleven. De werkgroep Grensstenen van de historische vereniging De Dree Marken heeft de afgelopen jaren op veel markesteenlocaties weer prachtige zwerfkeien gelegd. Hiermee is de oude situatie weer zichtbaar gemaakt.

Marke Berghuizen

De marke Berghuizen is globaal de gemeente Oldenzaal met uitzondering van de binnenstad. Op een kaart uit omstreeks 1850 zien we de marke Berghuizen (rood) met daar binnen in het Wigbold Oldenzaal (blauw). De naam Wigbold bestaat uit wig, van het Germaanse begrip wik, omheind gebied (vergelijk ook het woord wijk, stadsdeel) en bold, een oud woord voor recht. Wigbold is dus het gebied waar het recht van de stad gold.

We zien op de kaart ook de omliggende marken: Gammelke, Lemselo, Rossum, de Lutte, Lonneker en Deurningen.

Boekje Loakgang rond Oldenzaal

Bij de fietsroute hoort ook een boekje: Loakgang rond Oldenzaal. In dit boekje staan vele foto's, verhalen en verdere informatie over al wat je tegenkomt onderweg. En dat is heel veel. Het is verkrijgbaar bij:

Toerist Info Oldenzaal, Grootestraat 35, Oldenzaal

Tourist Info De Lutte, Plechelmusstraat 14, De Lutte.

In de omschrijvingen in deze app staat vaak een verwijzing naar het bijbehorende nummer in het boekje.

Voor een overzicht van alle markestenenlocaties van de Marke Berghuizen zie de app: Marke Berghuizen. De app Marke Berghuizen is een soort naslagwerk en is niet bedoeld als route. Daar is deze route-app voor in geval van fietsen. Er is ook een wandelroute-app: Wandelroute Loakgang rond Oldenzaal 

Het weer in De Lutte e.o.